Kaza ve Meslek hastalıkları sigortasından sağlanan yardımlar

Kaza sigortası, çalışan kişinin bir kaza veya çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına yakalanması durumunda meydana gelecek işgücü kaybının maddi olarak telafisi amacıyla yapılan bir sigorta türüdür.

Kaza aylığı, zorunlu emeklilik sigortasından bağlanan emekli aylığından ayrı olarak ödenmektedir.

 

Almanya’daki her firma çalıştırdığı kişi için kaza sigortası yaptırmakla yükümlü olup, çalıştırdığı her bir kişi için bağlı bulunduğu kaza sigortasına prim ödemesinde bulunur.

 

Kaza aylığı sigortasının hizmetleri

 

Almanya’da meslekler itibariyle kurumsallaşan kaza ve meslek hastalıkları sigortaları (Berufsgenossenschaft), işyerinde veya evden işe veya işten eve gelirken meydana gelecek bir kazada olsun, ya da çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına yakalandığında olsun sigortalının

  • kaza ve meslek hastalığının tedavisinde meydana gelecek masrafları karşılar.
  • raporlu olduğu sürece brüt kazancın % 80’i oranında ve en fazla 78 haftaya kadar ücretleri ödemeye devam eder.
  • mesleki rehabilitasyon için yardım yapar.
  • en az % 20 işgücü kayıp oranının (tarımda % 30) tespit edilmesi durumunda işgücü kayıp oranı ve yıllık kazanca bağlı olarak geçici veya sürekli aylık bağlar.
  • ölüm tarihinde geçerli olan gelirin yedide biri kadar ölüm parası (2010 yılı itibariyle 4.380 Avro) öder.
  • bakım parasını karşılar.

 

Tazminat

 

Sigortalıya bağlanan aylığın tazminat olarak ödenmesi,

  • sigortalının işgücü kaybının önemli oranda daha fazla azalmayacağı,
  • sigortalının yaşına göre yaşam beklentisinin tahmin edilebilir ve
  • tazminat neticesinde sosyal yardım alma durumunun söz konusu olmaması

hallerinde mümkün olmaktadır.

 

Kaza veya meslek hastalığından dolayı işgücü kaybının % 40’tan az olması veya % 40 ve bunun üzerinde olması durumlarına göre tazminat ödemesinde farklı uygulama söz konusudur. İşgücünün % 40 ya da daha fazla azalması halinde başvuru üzerine yarım emekli aylığı 10 yıl için tazminat olarak ödenebilmektedir. Tazminat, yıllık yarım emekli aylığının en çok dokuz katı kadar olabilmektedir. Bu takdirde 10 yıllık bir süre için tazminatın yanında emekli aylığının yarısının ödenmesine devam edilmektedir. Böyle bir tazminat ödenmesi halinde kaza aylığı, tazminat ödemesinden sonra 11. emeklilik yılından itibaren tekrar tam emekli aylığına çevrilmektedir.

 

İşgücünün % 40’tan daha az olması halinde de bir tazminat alınabilmektedir. Ancak, burada ödeme nihaidir. Yani, emekli aylığı hakkı bir defaya mahsusu ödeme ile tasfiye edilmektedir. Ödenecek meblağda sigortalının yaşı ve kazanın olduğu tarihten bu tarafa geçen zaman dikkate alınmaktadır.

 

Her iki durumda da karar vermeden önce kaza ve meslek hastalıkları sigortası ile konu müzakere edilmelidir.

 

Geride kalanlara aylık bağlanması

 

Kaza ve meslek hastalıkları sigortasından sigortalının geride kalan eşi ve çocuklarına aylık bağlanması için ölümün kaza veya meslek hastalığından dolayı meydana gelmesi gerekmektedir.

 

Sigortalının eşine bağlanacak büyük aylık, sigortalının gelirinin % 40’ı oranındadır. Bu durumda sigortalının eşinin 47. yaşını doldurmuş olması veya işgücü kaybının bulunması veya yetim aylığı almaya haksahibi bir yetime veya engelli bir yetime bakması hallerinden birinin mevcut olması gerekmektedir.

 

Sigortalının eşine bağlanacak küçük aylık ise, sigortalının gelirinin % 30’u kadardır. Burada büyük aylıkta aranan şartlar mevcut değildir.

 

Kaza ve meslek hastalıkları sigortası, sigortalının ölümü sonucunda geride kalan 18 yaşın altındaki çocuklardan anne ve babasından birini kaybetmiş olanlara % 20, hem annesini hem de babasını kaybetmiş olanlara ise sigortalının yıllık kazancının % 30’unu yetim aylığı olarak ödemektedir. Yetim aylığının 18 yaşından sonra 27 yaşına kadar ödenmesi için,

  • çocuğun okulda olması ya da meslek eğitimi görmesi,
  • bir yıl gönüllü sosyal veya gönüllü ekolojik hizmette bulunması veya
  • bedensel ya da ruhsal özürlüğü dolayısıyla geçimini bizzat sağlayamaması

gerekmektedir.

 

İşgücü kaybının tespitinde uyuşmazlık

 

İşyeri kazası veya işten dolayı hastalanmalarda işgücü kayıp oranının tespitinde uyuşmazlıklar yaşanmaktadır.

 

Kaza ve meslek hastalıkları sigortaları, çok belirgin bir durum yok ise, genelde işgücü kayıp oranının % 20’nin altında olduğuna dair kararlar vermektedirler. Bu durumda kişinin bir de kendi ev doktoruyla konuyu görüşmesi ve buna göre gerektiğinde itiraz etmesi veya mahkemeye olayı intikal ettirmesi daha doğru olur. Bu karara karşı sigortalı itiraz etmez ise, bir hakkı varsa bile bunu ileride alması oldukça zorlaşır. Çünkü kazadan dolayı meydana gelen rahatsızlıkla birlikte ileri yaşların getirdiği rahatsızlıklar da artar ve işgücü kaybının yaştan mı yoksa kazadan mı kaynaklandığı tam olarak belirlenemez.

 

Diğer taraftan, geç yapılan müracaatların mahkemeye intikal ettirilmesi halinde, burada bazen yıllarca süren duruşmalardan, haklı da olunsa genelde bir sonuç alınamamaktadır. Bundan dolayı bir kaza neticesinde veya işten dolayı sağlıkta bir rahatsızlık olması durumunda gecikmeden ilgili kaza ve meslek hastalıkları sigortasına bir dilekçe ile müracaat edilmelidir.

 

Kaynak: Sosyal Kanun’un 7. Kitabı

Okunma 65609 defa